ارتباط سرطان و غذا
آيا رژيم غذایی می تواند خطر ابتلا به سرطان را كاهش دهد؟
رژيم غذایی عامل ايجاد 40% تا 30% از سرطان ها در مردان و 60% سرطانها در زنان است.
سرطان كولون و سينه كه از شيوع بالايي برخوردارند، بيشترين ارتباط را با رژيم غذایی دارند. با يك تغيير ساده در رژيم غذایی می توان خطر ابتلا به سرطان را پايين آورد و ميزان تلفات ناشی از آنرا به طور چشمگيری كاهش داد.
چگونه رژيم غذایی باعث پيشگيری يا پيشرفت از سرطان می شود؟
وقتی يك عامل سرطان زا وارد بدنمان می شود، سلولها به روش های مختلفی با آن مقابله می كنند كه اگر در اين مرحله موفق نشوند، سلول به يك تومور تبديل می شود.
بعضی از غذاها از رسيدن سلول به اين مرحله پيشگيری می كنند و در نتيجه سرطان پيشرفت نمی كند. بعضی از غذاها هم ممكن است باعث سرعت يافتن رشد و تكثير غيرطبيعی سلول و تبديل آن به يك تومور شوند.
در پاسخ به اين پرسش كه "آيا پرهيز از برخورد با عامل هاي سرطان زا و استفاده از يك رژيم غذايی سالم می تواند به ما در كنترل عوامل ابتلا به سرطان كمك كند؟" پاسخ میدهيم: بله.
عوامل پيش برنده سرطان در رژيم غذايی
چربی ها: در بين مواد مختلف موجود در رژيم غذايی، چربی بيشترين ارتباط را با سرطان دارد. در تحقيقات مختلف كه بر روی عادات غذايی مردم انجام گرفته است، نشان می دهد كه مصرف بالای چربی اشباع و غيراشباع، باعث بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان های كولوركتال، سينه و پروستات می شود.
دانشمندان هنوز نتوانسته اند مشخص كنند كه چگونه چربی باعث پيشرفت سرطان می شود ولی به نظر می رسد كه چربی، سلولهای غيرطبيعی اوليه ای را كه تغيير يافته اند، در بر می گيرد و منجر به سرطانی شدن آنها می شود و يا ممكن است باعث رشد تومورهای ايجاد شده گردد.
الكل: ارتباط دقيقی بين مصرف الكل و سرطان شناخته نشده اما مطالعات نشان می دهد كه مشروبات الكلی خطر ابتلا به سرطانهای دهان، گلو و كبد را بيشتر مي كند. افراد سيگاری كه مشروبات الكلی هم مصرف می كنند بيشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
غذاهای نمك سود و دودی: اين غذاها وقتی كه مرتب و به مقدار زياد مصرف شوند، احتمال ابتلا به سرطان معده را بالا می برند. غذاهای كباب شده روی ذغال چوب بطور چشمگيری خطر سرطان را بالا نمی برند اما عاقلانه است كه از مصرف اين غذاها نيز اجتناب شود.
افزودنی های غذايی: تحقيقات انجام يافته، ارتباط روشنی را بين مصرف شيرين كننده های مصنوعی (ساخارين و سيكلامات) با سرطان مثانه و ديگر سرطانها نشان نمی دهد.
كافئين: مطالعات گويای آن است كه كافئين منجر به سرطان و يا پيشرفت آن نمی شود.
پرتوافكنی (اشعه دادن): هيچ مدركی علمي مبنی بر ارتباط بين پرتوافكنی روی غذا و ايجاد سرطان منتشر نشده است.
FDA (سازمان غذا و داروی آمريكا)، غذاهای اشعه داده شده را از نظر ايمنی تائيد می كند و اشعه دادن غذا باعث ايجاد راديواكتيو در آن نمی شود، اما مخالفان پرتوافكنی غذا معتقدند كه اشعه دادن به غذا باعث تغييراتی در آن می شود و تركيبات جديدی را در آن ايجاد می كند كه ممكن است مضر و سرطانزا باشد. بنابراين بايد به همه غذاهای اشعه داده شده برچسب زده شود و شما می توانيد آنها را برای خريد انتخاب نكنيد.
نقش محافظتي غذاها
آزمايشات انجام گرفته نشان می دهد كه خوردن سبزيجات و ميوه جات و غلات كامل بويژه سبزی های سبز و زرد و مركبات باعث پائين آمدن خطر ابتلا به سرطان های ريه، معده و روده بزرگ می شود.
سعی كنيد روزانه 5 واحد ميوه و سبزی و 6 واحد از توليدات غلات كامل مصرف كنيد. هر واحد معادل نصف فنجان است بنابراين به راحتی می توان 2 واحد را در يك وعده غذايی ميل كرد.
ديگر عوامل محافظت كننده
سينلوم عنصری است كه به كاهش شيوع سرطان كولون، سينه و ديگر سرطانها در انسان كمك می كند.
كلسيم هم اثر محافظتی در برابر سرطان كولون دارد.
VitE از ويتامين هايی است كه از سرطانهای معده، مری، ريه پيشگيری می كند.
فيبر بخش غيرقابل هضم غذای گياهی است. بنظر مي رشد كه وقتي فيبر به اندازه كافی مصرف شود، ابتلا به سرطان روده را كاهش می دهد.
غذاهای غنی از فيبر عبارتند از: حبوبات خشك (لوبيا قرمز و عدس)، غلات سبوس دار، بروكلی (كلم ايتاليايي)، كلم، هويج، ذرت بو داده، آلوبخارا، آلو خشك، دانه غلات، نخود، كشمش و آرد كامل غلات.
اسيد اسكوربيك يا VitC به محافظت در مقابل سرطان مری و معده كمك می كند. كه در بروكلی، طالبی، گرمك، گل كلم، مركبات و آب آنها، كيوی، فلفل قرمز و سبز، توت فرنگی و خانواده شلغم به مقدار زياد يافت می شود.
VitA و بتاكاروتن كه شكلی از VitA است در ميوه ها و سبزيجات يافت می شود و عقيده بر اين است كه خطر ابتلا به سرطانها را كاهش می دهند. در افرادی كه منابع غنی از VitA مصرف می كنند، خطر ابتلا به سرطان بخصوص سرطان ريه پائين تر از افرادی است كه اين غذاها را كمتر مصرف می كنند.
بهترين منابع بتاكاروتن، ميوه ها و سبزی های زرد و سبز تيره است. علاوه بر اين در زرد آلو، بروكلی، كلم پيچ، كدو، اسفناج، هويج، سيب زمينی شيرين و طالبی و گرمك به مقادير زيادی يافت می شود همچنين VitA در محصولات لبنی و مارگارين يافت می شود.
اكنون كه به ارتباط بين رژيم غذايي و سرطان پی برده ايد، ممكن است اين احساس در شما پديد آيد كه بايد هر چه زودتر رژيم غذايی خود را تغيير دهيد ولی بهترين راه اين است كه اين كار را به صورت فوری و يك دفعه انجام ندهيد. عادات غذايی شما طی زمانی طولانی ايجاد شده و تغيير آن، وقت زيادی می برد.
كليد موفقيت شما ميانه روی و اعتدال است.
مصرف غذاهايی را كه چربی بالايي دارند محدود كنيد و از مواد غذايی پخته شده (به صورت آبپز، كبابی، بخارپز و ...) و ميان وعده هايی كه چربی پايينی دارند استفاده كنيد. مصرف كره، خامه، سس سالاد و گوشت را محدود كنيد.
اگر برنامه رژيمی خود را با مصرف مقادير فراوانی از ميوه، سبزی و غلات كامل متعادل كنيد، احسال گرسنگی نخواهيد كرد.
وقتی يك وعده غذايی پرچرب مصرف كرديد، سعی كنيد با مصرف غذاهای كم چرب در طول روز رژيم غذايی خود را متعادل كنيد.